Gwarancje ubezpieczeniowe pojawiły się na rynku polskim po wejściu w życie ustawy o działalności ubezpieczeniowej z dnia 28 lipca 1990 roku, produkt ten jest odpowiedzią na wymagania stawiane przez rynek, w którym coraz mocniej zaczęto przywiązywać uwagę do zabezpieczania się przed ryzykiem niewywiązywania się z zawartych umów czy to wskutek upadłości, braku dotrzymania terminu lub jakości wykonanej pracy bądź usługi.
Podmiot zlecający zrealizowanie określonej pracy lub usługi najczęściej wymagał od drugiej strony –wykonawcy, wniesienia zabezpieczenia na wypadek zajścia sytuacji w której umowa nie będzie mogła zostać spełniona, formą takiego zabezpieczenia jest wpłacenie na rzecz zlecającego określonej sumy pieniężnej.
Takie rozwiązanie nie zawsze będzie korzystne, po pierwsze gotówka którą mógłby operować podmiot zostaje zablokowana, po drugie, ogranicza to podejmowanie większej ilości zleceń w jednym momencie ponieważ z sumowanie się kwot zabezpieczeń wynikających z kilku zawartych umów daje łączną kwotę która może być zbyt duża dla wykonawcy, dla zlecającego z kolei, może to być przyczyną otrzymania mniejszej ilości ofert.
Jej koszt jest stosunkowo niewielki w porównaniu do kwoty wymaganego zabezpieczenia, a pozycja ubezpieczyciela oraz analiza jakiej poddawany jest wnioskodawca o wystawienie gwarancji przed jej wystawieniem zwiększają jego wiarygodność.
Gwarancja ubezpieczeniowa to poręczenie ubezpieczyciela który zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia wynikającego z treści gwarancji na rzez beneficjenta gwarancji.
W procesie wystawienia gwarancji uczestniczą trzy strony :
Zobowiązanie ubezpieczyciela wynikające z treści gwarancji jest prawie zawsze zobowiązaniem pieniężnym polegającym na wypłacie określonej kwoty, rzadziej spotykane na rynku krajowym są gwarancje, w których zobowiązanie ubezpieczyciela polega nie na wypłaceniu sumy gwarancyjnej lecz na zastępczym wykonaniu zobowiązania do spełnienia którego zobowiązany był podmiot wnioskujący o wystawienie gwarancji, w takim przypadku gwarant czyli ubezpieczyciel byłby zobowiązany np. do wybudowania budynku.